Najskuteczniejszym sposobem na doręczenie pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę jest zrobienie tego osobiście. 

Jeśli nie jest to możliwe wręczenie osobiście tego dokumentu, pracodawcy decydują się na wysyłanie oświadczenia listem poleconym za zwrotnym poświadczeniem odbioru. 

Co się dzieje, gdy pracownik nie odbiera listu?

W sytuacji, gdy pracownik pokwituje odbiór listu nie ma wątpliwości co do momentu, w którym wypowiedzenie rozpoczyna swój bieg lub umowa się rozwiąże.

Jeśli pracownik  odmawia przyjęcia listu doręczający stwierdza datę doręczenia i wskazuje osobę, która odmówiła przyjęcia przesyłki. Taki list polecony uznaje się za doręczony z datą stwierdzoną przez doręczającego.

Natomiast w przypadku awizowania przesyłki poleconej sytuacja zaczyna się komplikować, ponieważ samo złożenie przez doręczyciela awiza przesyłki nie jest równoznaczne z możliwością zapoznania się przez adresata z jej treścią.

Tym bardziej wątpliwości pojawiają się w sytuacji, gdy pracownik, spodziewając się listu poleconego od pracodawcy, celowo nie odbiera awizowanych przesyłek lub opóźnia ich odbiór. 

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego jeśli Poczta Polska nie może doręczyć listu poleconego, to pismo czeka w placówce pocztowej 14 dni. 

Doręczający zostawia awizo 2 razy i za każdym razem pracownik może odebrać list w ciągu 7 dni. 

Jeżeli jednak pracownik celowo nie podejmuje przesyłki pocztowej zawierającej oświadczenie woli i nie istnieją obiektywne i uzasadnione przyczyny braku odbioru korespondencji lub opóźniania jej odbioru, to dochodzi do skutecznego doręczenia oświadczenia.

Doręczenie uważa się za dokonane z upływem 14-tego dnia od dnia pozostawienia pierwszego zawiadomienia. Nie jest więc konieczne odebranie listu, by uznać przesyłkę za doręczoną. 

Stanowisko takie potwierdzał wielokrotnie SN. Między innymi w wyroku z dnia 5 października 2005 r. (sygn akt I PK 37/05, Lex) uznał, że dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu / rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktycznej możliwości zapoznania się przez pracownika z jego treścią, co oznacza przerzucenie na niego ciężaru dowodu braku możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia pracodawcy. 

A zatem przyjmuje się, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostało doręczone skutecznie po upływie 7 dni od powtórnego awizowania przesyłki listowej. Czy na pewno?

W starszym orzecznictwie, SN wskazywał, że za datę doręczenia pisma w ramach tzw. doręczenia zastępczego należy przyjąć datę, w której upłynął termin do odbioru złożonego pisma w urzędzie pocztowym, jeżeli przed upływem tego terminu adresat nie zgłosił się po odbiór.
Czyli ostatni dzień, w którym mogła być podjęta po powtórnym awizowaniu (tzw. fikcja doręczenia).
 

Przełomowe orzeczenie Sądu Najwyższego.

📑 W wyroku z 8.08.2023 r., I PSKP 21/22LEX nr 3592112 – Sąd Najwyższy odszedł od linii orzeczniczej, do której zdążyliśmy się już przyzwyczaić, że w przypadku awizowania przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy, przesłanki z art.61 Kodeksu cywilnego  spełnione są najpóźniej w dniu następnym po dokonaniu awiza, a na pracowniku spoczywa ciężar dowodu (art.6 Kodeksu cywilnego) co do wykazania, że nie miał on obiektywnie możliwości odebrania przesyłki w dniu następnym po awizowaniu, a więc zapoznania się z treścią składanego oświadczenia woli.

W tej właśnie sprawie pracodawca wysłał swojemu pracownikowi oświadczenie o zwolnieniu dyscyplinarnym listem poleconym. Pracownik otrzymał awizo i odebrał przesyłkę później niż faktycznie mógł. Jednocześnie twierdził, że dniem rozwiązania stosunku pracy jest dzień odebrania przesyłki.  Opóźnienie w odbiorze przesyłki miało blokować możliwość zwolnienia pracownika dyscyplinarnie, ponieważ dzień odebrania przesyłki nastąpił później niż miesiąc od uzyskania wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Sąd stanął po stronie pracodawcy i orzekł, że pracownik nie może swobodnie decydować, którego dnia w okresie awizowania odbierze przesyłkę. 

Odbiór listu powinien nastąpić w najszybszym możliwym terminie, a więc – zdaniem sądu – następnego dnia po otrzymaniu awizo. To właśnie tego dnia, w ocenie SN, następuje tzw. fikcja doręczenia.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy stwierdził wprost, że odstępuje od dominującego w orzecznictwie poglądu, według którego w przypadku awizowania przesyłki poleconej za termin jej odbioru uważa się dzień rzeczywistego jej odbioru, a w razie niepodjęcia przesyłki przez adresata – ostatni dzień, w którym przesyłka mogła być podjęta po powtórnym awizowaniu. 

📑 Kolejnym intersującym wyrokiem jest wyrok z dnia 13.12.2023r. sygn. akt PSKP 14/23 , OSNP 2024/7/70. 

SN stwierdził, że pierwsze awizo pozostawione w skrzynce pocztowej przez operatora pocztowego nie jest wystarczające do przyjęcia domniemania, że adresat mógł zapoznać się z treścią oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, co pozwalałoby na uznanie, że pracodawca dochował terminu z art. 52 § 2 k.p.

W uzasadnieniu tego wyroku czytamy:
„ W orzecznictwie przeważa więc (dominuje) pogląd, że skutek doręczenia – a ściślej domniemanie możliwości zapoznania się z treścią pisemnego oświadczenia woli w przypadku nieodbierania przesyłki pocztowej – następuje z upływem terminu odbioru po drugim awizo (…).
Skarżący Zakład w swojej argumentacji przywołuje i prezentuje pogląd, według którego już pierwsze awizo pozostawione w skrzynce pocztowej przez operatora pocztowego jest wystarczające do przyjęcia domniemania, że adresat mógł zapoznać się z jego treścią. Tylko taka wykładnia – jak wyżej przedstawiono – pozwala na uznanie, że pracodawca w ustalonym stanie faktycznym dochował terminu z art.52 §  2 k.p. (jeszcze raz powtarzając, miesięczny termin rozpoczął bieg co najmniej w dniu 16 lipca 2018 r. i upływał z dniem 16 sierpnia 2018 r. a oświadczenie woli pracodawcy z 13 sierpnia 2018 r. awizowano pierwszy raz 14 sierpnia 2018 r. i powód zapoznał się z nim – jego żona odebrała przesyłkę – w dniu 23 sierpnia 2018 r.).
W literaturze przedmiotu takie zapatrywanie spotyka się jednak z uzasadnioną krytyczną oceną, którą podziela skład orzekający Sądu Najwyższego. Zwraca się uwagę na to, że poczta nie zna treści awizowanych listów, nie może zatem powiadomić pracownika-adresata, że awizowany list zawiera właśnie oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę. W rezultacie nie można obciążać pracownika skutkami (nawet świadomego) nieodebrania przesyłki, której treści nie zna (tak wyraźnie A.M. Świątkowski: Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2012 – art. 30, lit. B. Skutki prawne wypowiedzenia, pkt 1 oraz art. 300 lit.e. art.61 k.c) .”

Podsumowując

List nieodebrany przez pracownika, będzie uznany za doręczony  (w zależności od poglądu sądu rozpatrującego sprawę) po upływie: 

• 7 dni od pierwszego awizowania,
• 7 dni od drugiego awizowania,
• 14 dni od pierwszego awizowania. 

Istotny dla sprawy jest termin – data, w której adresat miał realną możliwość zapoznania się z treścią przesyłki.  

Oczywiście, należy pamiętać, że zawsze może dojść do sporu, w którym pracownik może wykazać, że z różnych powodów nie mógł we wskazanym terminie odebrać listu. 

Podpowiedź inspekora pracy.

Na etapie doręczeń proponuję pracodawcom, aby podejmowali dodatkowe czynności mające na celu poinformowanie pracownika o próbie doręczenia listu np. w formie telefonicznej.

Chodzi o wykazanie, że pracownik miał wiedzę o przesyłce i jeśli nie wskaże powodu uniemożliwiającego jej odbiór, nie będzie w stanie zaprzeczyć, że takową wiedzę posiadał a jednak listu nie odebrał. 

Dokumenty związane z zatrudnieniem pracownika podlegają zawsze kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, dlatego już DZIŚ możesz stać się posiadaczem:

✔️ 27 gotowych WZORÓW  – zawierających opis zastosowania oraz informację, gdzie umieścić wypełniony dokument – do pobrania na Twój komputer,

✔️ 172 stron materiałów/opracowań do druku – zawierających praktyczne wskazówki, wyjaśnienia, wyroki SN,

✔️ 40 stanowisk urzędów:  MRPiPS, PIP, UODO z 2023 i 2024r.,

✔️ 360 minut = 6 godzin = 8 h lekcyjnych szkolenia video które prowadzę,

✔️ certyfikatu, w którym wymieniam zagadnienia objęte szkoleniem.

Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji, zapraszam do kontaktu.