Podstawa prawna i zmiana rozporządzenia

W dniu 21 lutego 2023 r. weszła w życie nowelizacja kodeksu pracy, na mocy której do Kodeksu pracy dodane zostały przepisy regulujące możliwość badania przez pracodawców trzeźwości pracowników.

Powyższa nowelizacja wymusiła zmianę rozporządzenia, czyli zawartości akt osobowych.

Zgodnie z tym rozporządzeniem zmieniającym od 20 marca 2023r. – akta osobowe pracowników składają się z 5 części. Dodano część „E” akt osobowych obejmującą dokumenty związane z kontrolą trzeźwości pracownika lub kontrolą na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu. W tej części akt osobowych będą znajdować się:

a) informacje dotyczące kontroli trzeźwości pracownika przeprowadzonej przez pracodawcę (art. 22^1c § 6 Kodeksu pracy),
b) informację dotyczącą badania stanu trzeźwości pracownika przeprowadzonego przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (art. 22^1d § 10 Kodeksu pracy),
c) informacje dotyczące przeprowadzonej przez pracodawcę kontroli pracownika na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu (art. 22^1c § 6 i art. 22^1e § 2 Kodeksu pracy),
d) informację dotyczącą badania pracownika na obecność w jego organizmie środków działających po-dobnie do alkoholu przeprowadzonego przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku pub-licznego (art. 22^1d § 10 i art. 22^1f § 2 Kodeksu pracy).

Zasady tworzenia części „E” akt osobowych

Dokumenty w części E akt osobowych pracownika są przechowywane w wydzielonych częściach dotyczących danej kontroli, którym są przyporządkowywane odpowiednio numery E1 i kolejne; w takim przypadku przechowywanie w porządku chronologicznym, numerowanie oraz tworzenie wykazu dokumentów dotyczy każdej z tych części.

W przypadku usunięcia z akt osobowych pracownika informacji związanej z kontrolą trzeźwości pracownika lub kontrolą pracownika na obecność w jego organizmie środków działających podobnie do alkoholu oraz z badaniem pracownika na obecność w jego organizmie alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu przeprowadzonym przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego zostanie usunięta cała wydzielona część dotycząca tej informacji, a pozostałym zostaną przyporządkowane następujące po sobie numery.

Zmiana w części „B” akt osobowych

Konieczne było uzupełnienie katalogu dokumentów przechowywanych w części B akt osobowych pracownika o potwierdzenie poinformowania pracownika o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, grupie lub grupach pracowników objętych taką kontrolą i sposobie jej przeprowadzania. Rozszerzono części B akt osobowych o dokumenty zawierające potwierdzenie poinformowania pracownika o wprowadzeniu kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, grupie lub grupach pracowników objętych taką kontrolą i sposobie jej przeprowadzenia (art. 22^1c § 12 i art. 22^1e § 2 Kodeksu pracy).

Zawartość akt osobowych

Pracodawca nie będzie mógł przechowywać w aktach osobowych wszystkich wyników pomiarów trzeźwości swoich pracowników.

Które wyniki pomiaru/badania trzeźwości musi przechowywać a których nie może?

Pracodawca może przetwarzać tylko informację o takiej obecności alkoholu, która wskazuje na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości.

A dokładniej?

Kiedy zgodnie z obowiązującymi przepisami zawartość alkoholu wskazuje na stan po użyciu alkoholu?

Stosownie do art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm³.

Jeśli zawartość alkoholu nie osiąga lub nie prowadzi do osiągnięcia wartości właściwych dla stanu po użyciu alkoholu jest to równoznaczne ze stwierdzeniem braku obecności alkoholu.

Kontrole zakładów pracy

Kto będzie to sprawdzał ?

W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że to Państwowa Inspekcja Pracy sprawdzać będzie prawidłowe działanie pracodawcy w zakresie przeprowadzania kontroli trzeźwości:

„Zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1251, z 2021 r. poz. 1529 oraz z 2022 r. poz. 755 i 1079) w toku postępowania kontrolnego inspektor pracy ma prawo żądania od podmiotu kontrolowanego oraz od wszystkich pracowników lub osób, które są lub były zatrudnione albo które wykonują lub wykonywały pracę na jego rzecz na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym osób wykonujących na własny rachunek działalność gospodarczą, a także osób korzystających z usług agencji zatrudnienia, pisemnych i ustnych informacji w sprawach objętych kontrolą oraz wzywania i przesłuchiwania tych osób w związku z przeprowadzaną kontrolą. Organ kontrolny będzie miał zatem możliwość zweryfikowania czy pracodawca, przeprowadzając kontrolę trzeźwości lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, nie naruszył przepisów prawa pracy.”

Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu.